Historia Szkoły Podstawowej
im.Janusza Korczaka
w Radoszkach
Pod pruskim zaborem
Szkoła w Radoszkach powstała ... No właśnie. W którym roku?
Trudno określić datę powstania Naszej Szkoły. Z dostępnych kronik
i dokumentów nie można ustalić jej dokładnie. Pierwsze zapiski w najstarszej kronice szkoły pochodzą najprawdopodobniej z 1904 roku, jednak w tekście pojawiają się również wcześniejsze daty: 1860 r., 1864 r., 1867 r., 1877 r., 1884 r., 1894 r. i 1895 r. Odczytanie zapisków w kronice nie jest łatwe, ponieważ znaczna ich część pisana jest po niemiecku, a charakter pisma kronikarzy jest trudny do odczytania. Wiele stron zostało wyrwanych.
Mimo tych trudności udało się ustalić kilka faktów, o których możemy przeczytać w niemieckojęzycznej części kroniki. Otóż w latach 1884 – 1911 wybudowane zostały nowe, pokryte słomą budynki szkolne z przynależącymi do nich pomieszczeniami gospodarczymi. Zamieszczona jest również informacja o egzaminach przeprowadzanych w szkole w latach 1860 r. - 1904 r. W innej części kroniki zapisano także, że dzieci nie chodziły do szkoły w czasie silnych mrozów, ponieważ chłopi nie chcieli zaopatrywać szkoły w opał. Uczniowie nie mieli również zajęć dydaktycznych w czasie dużych upałów.
Na podstawie informacji zawartych w najstarszej kronice, można śmiało wnioskować, że początki szkoły w Radoszkach sięgają II połowy XIX wieku.
Okres międzywojenny
Dwudziestolecie międzywojenne dla szkoły było okresem rozkwitu. Placówka posiadała wówczas pięć oddziałów, w których uczyło się średnio po 30 uczniów. Nauczyciele i uczniowie uczestniczyli w uroczystościach kościelnych i państwowych. Angażowali się w życie społeczności lokalnej. Wiktor Beuth – kierownik szkoły w latach 1927 – 1934, był inicjatorem wielu przedsięwzięć o charakterze patriotycznym. Między innymi we wrześniu 1932 r. z jego inicjatywy założono Związek Strzelecki, którego został wiceprezesem. Po odejściu ze szkoły (ze względów zdrowotnych) Wiktora Beutha, obowiązki kierownika pełniła Bronisława Dąbrowska. W szkole w tym czasie uczyli: Bolesław Starostka, Feliksa Kołodzińska, późniejsza Starostka, Rozalia Stryszowska z męża Burda, Omiecińska Jadwiga, Sikorówna Wanda (prawdopodobnie została rozstrzelana przez Niemców na początku wojny). Kierownikiem szkoły w latach 1934 - 1939 był Bolesław Starostka.
II wojna światowa
W czasie okupacji niemieckiej Polacy pozbawieni byli jakichkolwiek przywilejów. We wrześniu 1939 r. szkoła w Radoszkach została zamknięta, a po wkroczeniu wojsk niemieckich cały dorobek wcześniejszych lat został zniszczony. Nauczyciele musieli opuścić szkołę. Po kilku miesiącach wznowiono funkcjonowanie szkoły, ale od tej chwili nauka odbywała się w języku niemieckim. W szkole przez kilka miesięcy uczył Polak - p. Kukawka. Jego lekcje opierały się przede wszystkim na opowiadaniu dzieciom o tym co dzieje się na froncie. Miejsce Kukawki zajął Niemiec - p. Kern. Później w szkole pracowały jeszcze dwie nauczycielki: p. Rutkowska i p. Ehler.
Okres powojenny
Lata czterdzieste
26 lutego 1945 roku nastąpiło otwarcie szkoły. Pierwszym powojennym kierownikiem został Józef Kamarski, który po dwóch miesiącach wrócił na swoje poprzednie stanowisko do Wejherowa. Do szkoły powróciła nauczycielka Feliksa Starostka. Po odejściu Kamarskiego, kierownikiem została Łucja Ryczakowicz. W szkole uczyły dwie kwalifikowane nauczycielki: Ryczakowicz i Starostka. Było pięć klas (oddziałów).
Od września 1945 roku obowiązki kierownika szkoły pełniła Feliksa Starostka. W szkole było już sześć klas (oddziałów). Grono nauczycielskie: Starostka Feliksa (z domu Kołodzińska), Ryczakowicz Łucja, Boberek Maria. 16 listopada 1945 roku pracę w szkole rozpoczął Franciszek Andrzejczak, który uczył w niej wcześniej, w latach 1933 – 1934. Od 1946 roku pracowała w szkole nauczycielka Anna Kołpacka. W związku ze wzrostem liczby dzieci w szkole, przystąpiono do budowy nowego budynku szkolnego. W tym celu zaadaptowany został poniemiecki barak. Inwestycja ta była możliwa dzięki staraniom ówczesnego wójta Feliksa Białasa. W nowym budynku mieściły się dwie klasy: II i VI. Uroczyste otwarcie i poświęcenie odbyło się 22 września 1946 roku. Poświęcenia nowego budynku dokonał proboszcz parafii Radoszki ks. Józef Ledóchowski.
Barak stanowił nierozerwalną część szkoły do 2 stycznia 1989 roku
W roku szk. 1946/1947 w szkole było już siedem klas i uczyła nowa nauczycielka przydzielona przez Inspektorat Szkolny – Halina Wolska.
W latach 40-tych liczba nauczycieli zmieniała się co roku. Jedni odchodzili, inni przychodzili.
Lata pięćdziesiąte
W związku z wciąż wzrastająca liczbą dzieci w szkole, w 1958 roku podjęto decyzje o rozbudowie szkoły. W maju 1959 roku przystąpiono do rozbudowy szkoły w kierunku Gutowa.
Lata sześćdziesiąte
Droga w kierunku Gutowa
26 lutego 1960 roku została oddana do użytku nowa część szkoły. W nowej części na dole mieściły się dwie klasy, pokój nauczycielski i hol. Na górze była jedna klasa i pokój przeznaczony na izbę harcerską.
W 1962 roku do szkoły doprowadzono telefon. Po zakończeniu roku szk. 1961/1962, w czasie wakacji przeprowadzono kapitalny remont szkoły i przebudowano strych. Szkoła po remoncie miała sześć izb lekcyjnych, oddzielne pomieszczenia na bibliotekę, kancelarię i mieszkania dla nauczycieli. W czerwcu 1963 roku powiększone zostało boisko szkolne. Tego samego roku, z okazji Dnia Karty Nauczyciela (obchodzonego 17 listopada), kierownik szkoły Feliksa Starostka została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Odznaczenie p. Starostka odebrała w Bydgoszczy z rąk Ministra Oświaty. W roku szk. 1964/1965 w murach szkoły rozpoczęła się nauka w Szkole Przysposobienia Rolniczego. Rok szk. 1965/1966 dla uczniów kl. VII był bardzo ważny. Część z nich otrzymała promocję w trakcie trwania roku szkolnego do kl. VIII. Było to możliwe dzięki reformie szkolnej.
Zdjęcie zrobione na boisku szkolnym - klasa VII 1960 rok.
Biwak w Piasecznie. Z uczniami Feliksa StarostkaAnna Siedlikowska i Halina Marchlewska
Lata siedemdziesiąte
31 stycznia 1971 roku odeszła na emeryturę Feliksa Starostka. Była kierownikiem Szkoły Podstawowej w Radoszkach nieprzerwanie od 1945 roku. Nowym kierownikiem został Bolesław Starostka – mąż byłej kierownik. W szkole w Radoszkach rozpoczął pracę 1 listopada 1962 roku. Liczba uczniów szkole na przestrzeni kilku lat wahała się od 250 do 260.
W roku szkolnym 1974/1975 dyrektorem szkoły był Eugeniusz Badowski
W 1975 roku dyrektorem Szkoły Podstawowej w Radoszkach i Gminnym Dyrektorem Szkół został Aleksander Tomaszewski. W następnym roku, w maju odnowiony został cały budynek szkolny. Szkoła z szarej stała się kolorowa.
W 1979 roku dyrektorem szkoły została Krystyna Janowska, z rocznym stażem pracy w naszej szkole.
Lata osiemdziesiąte
14 marca 1983 roku autobus szkolny odbył pierwszy kurs.
Od listopada 1983 roku do lutego 1984 roku w szkole zmieniono instalację elektryczną, założone zostały nowe lampy i pomalowane wszystkie pomieszczenia.
Od września 1985 roku dyrektorem szkoły został Kazimierz Zawisza. W tym samym roku podjęta została decyzja o rozbudowie szkoły z przedszkolem. W wakacje 1986 roku przeprowadzony został remont budynku szkolnego i przedszkola. Od lutego 1987 roku nasza szkoła miała swoją tarczę. Tego samego roku, 12 grudnia przedszkole, które mieściło się w ,,baraku’’ zostało przeniesione do budynku szkolnego, do pomieszczeń adoptowanych z byłego mieszkania służbowego. Dzięki temu znacznie poprawiły się warunki pracy oddziału przedszkolnego, który został przeniesiony na miejsce Przedszkola Państwowego w Radoszkach. Radość z tego nie trwała długo, bo 2 stycznia 1989 roku decyzją Wojewódzkiego Inspektora pracy wyłączono z eksploatacji ,,barak’’. Szkoła rozpoczęła pracę na dwie zmiany.
Lata 80-te – prace przy budowie śmietnika za szkołą (przy pile tarczowej pracuje p. Andrzej Jurzyk – nauczyciel w naszej szkole)
Mimo trudności lokalowych, szkoła pracuje ,,na pełnych obrotach’’.
19 listopada 1989 roku – naszą szkołę odwiedził Feliks Boberek, były żołnierz polskich sił zbrojnych walczących na Zachodzie. Brał udział w bitwie pod Arnhem, o której pięknie opowiadał.
Lata dziewięćdziesiąte
W roku szkolnym 1990/1991 po blisko 30 latach do szkoły powróciła religia. W związku z tym 2 października 1990 roku odbyło się uroczyste zawieszenie krzyży w izbach lekcyjnych.
16 października 1990 roku – w szkole gościł poseł na Sejm RP i wiceminister Edukacji Narodowej Wiktor Kulerski.
Cały czas szkoła borykała się z trudną sytuacją lokalową. W związku z tym, dyrektor szkoły zawarł porozumienie w sprawie wynajęcia salki katechetycznej i od 26 listopada 1990 roku niektóre klasy uczyły się tam.
14 października 1992 roku Adelajda Pełka –nauczycielka naszej szkoły, na akademii wojewódzkiej z okazji DEN została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi za wieloletnią, wzorową pracę pedagogiczną.
Z dniem 1 stycznia 1993 roku decyzją Rady Gminy w Grążawach przestało istnieć Państwowe Przedszkole w Radoszkach, które działało bez przerwy od 1937 roku. Mimo tej przykrej wiadomości, za kilka miesięcy był powód do radości - 1 września 1993 roku nastąpiło uroczyste otwarcie nowej szkoły, a 29 października ruszyła kotłownia olejowa w naszej szkole.
W nowej szkole 13 września 1994 roku złożył wizytę Biskup Diecezji Toruńskiej Andrzej Suski. Gość spotkał spotkał się ze wszystkimi uczniami, gronem pedagogicznym i pracownikami szkoły. Szkołę odwiedził 24 lutego 1995 roku również Wojewoda Toruński Bernard Kwiatkowski.
25 listopada 1996 roku – ruszył szkolny radiowęzeł. Było to możliwe dzięki pomocy sponsorów.
Jednym z naszych długoletnich sponsorów była firma ,,SAMIN – Druk’’ z Brodnicy. 19 grudnia 1997 roku otrzymaliśmy od niej nowy komputer. Firma również przez wiele lat pokrywała koszty autokaru za wyjazdy uczniów naszej szkoły na kilkudniowe wycieczki w góry. Z okazji otwarcia sali sportowej otrzymaliśmy od firmy 3000 zł. na sprzęt sportowy i pomoce dydaktyczne.
Koniec lat 90 – tych to okres reformy oświaty. 23 lutego 1999 roku na Sesji Rady Gminy Grążawy uchwalono, że od 1 września 1999 roku Szkoła Podstawowa w Radoszkach zostanie przekształcona w 6 – letnią Szkołę Podstawową. W części budynku uruchomione zostanie 3 – letnie Gimnazjum w Radoszkach, obejmujące swym obwodem uczniów z obwodów szkół w Radoszkach, Grążawach i Łaszewie. Do roku szkolnego 2001/2002 klasy gimnazjalne znajdować się będą przy swoich macierzystych szkołach podstawowych.
Lata współczesne
7 września 2000 roku – ruszyła w naszej szkole pracownia internetowa. Dziesięć nowych komputerów z monitorami, drukarką, skanerem i kserokopiarką otrzymaliśmy od MEN- u.
Z dniem 1 września 2001 roku przestało istnieć Publiczne Gimnazjum w Radoszkach. Wszyscy uczniowie przeszli do jednego gimnazjum w Jastrzębiu.
Od września 2002 roku rozpoczęła się nauka języka angielskiego. W związku z tym pracę w naszej szkole podjęła p. Dorota Forkiewicz.
Po raz drugi, 15 marca 2004 roku odwiedził naszą szkołę Biskup Toruński Andrzej Suski.
16 maja 2008 roku – nadanie szkole imienia Janusza Korczaka i poświęcenie sztandaru.
Rozbudowa szkoły
I etap rozbudowy
* 24 września 1985 roku – zawiązał się 12 – osobowy Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły Podstawowej i Budowy Przedszkola Państwowego w Radoszkach. Przewodniczącym został dyrektor szkoły Kazimierz Zawisza
* wiosną 1987 roku – ruszyły prace ziemne. W oparciu o maszyny gminne przerzucone zostały tysiące metrów sześciennych ziemi, by do zimy zalać ławy fundamentowe. Pierwszym wykonawcą był p. Kazimierz Gutowski, który przy pomocy mieszkańców Radoszek wzniósł fundamenty obiektu.
* 23 marca 1989 roku – szkołę odwiedził Kurator Oświaty i Wychowania w Toruniu, Przewodnicząca Wojewódzkiej Komisji Planowania, Inspektor oświaty i Wychowania w Grążawach, Naczelnik Gminy Grążawy oraz Sekretarz KG PZPR. Wizyta ta związana była z planowanym remontem i rozbudową szkoły. Cała inwestycja stanęła pod znakiem zapytania z uwagi na bardzo ograniczone możliwości finansowe województwa.
* 16 października 1990 roku budowę wizytował wiceminister Edukacji Narodowej Wiktor Kulerski, z którego inicjatywy Społeczny Komitet otrzymał pierwsze poważne pieniądze – 300 mln. zł. Pieniądze te umożliwiły wprowadzenie brygady budowlanej p. Mirosława Gerki i znaczny postęp robót. Prace nabrały tempa – został postawiony parter i pierwsze piętro budynku.
* 12 kwietnia 1991 roku Kurator Oświaty w Toruniu, wydał decyzję o zatrzymaniu budowy z powodu braku środków finansowych. Komitet Budowy nie podporządkował się decyzji władz oświatowych. Rolnicy, panowie: Józef Celiński, Józef Piotrowicz, Henryk Domżalski pożyczyli materiały budowlane i prace trwały nadal.
W tym czasie budowę odwiedziła Dyrektor wydziału Ekonomicznego Kuratorium Oświaty w Toruniu p. Anna Reca. Nastąpił przełom w historii inwestycji. Kurator cofnął wcześniejszą decyzję. Komitet otrzymał kolejne środki finansowe. Budynek stanął w stanie surowym.
Na wniosek Komitetu Budowy pozytywnie odpowiedział Europejski Fundusz Pomocy Wsi Polskiej, przekazując 500 mln. zł. na dalszą budowę szkoły.
* 1 września 1993 roku – uroczyste otwarcie nowej szkoły.
* 29 października 1993 roku – ruszyła kotłownia olejowa w szkole.
Wykonawcy
· wykonawca stanu zerowego - p. Kazimierz Gutowski
· wykonawca generalny – p. Mirosław Gerka
· wykonawca robót co i wod. – kan. – p. Wiesław Kasperkiewicz
· wykonawca robót elektrycznych – p. Benedykt Bojanowski
Inspektorzy nadzoru
p. Urszula Chilińska
p. Klemens Kilkowski
Projektant
Warszawskie Biuro Projektowe ,,ASKA’’
Ci, którzy oddali budowie społecznie swój czas i serce
Andrzej Jurzyk – emerytowany nauczyciel SP w Radoszkach
Rolnicy: Józef Celiński, Józef Piotrowicz, Henryk Domżalski, Andrzej Ławicki … i wielu, wielu innych.
Dziękujemy!
II etap rozbudowy
* 20 września 1995 roku – przystąpiono do II etapu rozbudowy –
ekipa budowlana p. Mirosława Gerki rozpoczęła prace przy budowie
sali sportowej.
* 30 listopada 1995 roku – zakończono pierwszy etap budowy sali
sportowej. Stanęła konstrukcja stalowa.
* 23 marca 1996 roku – uroczyste oddanie sali sportowej w Szkole
Podstawowej w Radoszkach.
* 4 września 1997 roku – ruszyła po przerwie budowa sali sportowej.
Wspólne działania władz gminnych z Wójtem p. Wiesławem
Biegańskim, dyrekcji szkoły, Kuratorium Oświaty i innych oddanych
sprawie oświaty osób doprowadziły do pozyskania niezbędnych
środków finansowych i kontynuacji inwestycji.
* 5 czerwca 1998 roku – uroczyste otwarcie sali sportowej w Szkole Podstawowej w Radoszkach.
Kierownicy i dyrektorzy Szkoły Podstawowej w Radoszkach
W kronikach i dokumentach szkoły nie ma informacji o kierownikach szkoły do roku 1927. Nie ma również informacji o tym, kto kierował szkołą po 1934 r. i w czasie okupacji. Ale na podstawie wspomnień p. Marty Jakubowskiej udało się to częściowo ustalić.
Wiktor Beuth 1927 r. – 1934 r.
Bronisława Dąbrowska prawdopodobnie od roku szkolnego 1934/1935
Józef Kamarski od lutego 1945 r. do prawdopodobnie kwietnia 1945 r.
Łucja Ryczakowicz prawdopodobnie od kwietnia 1945 r.
do prawdopodobnie września 1945 r.
Feliksa Starostka wrzesień 1945 – 31 styczeń 1971 r.
Bolesław Starostka luty 1971 r. – 1974 r.
Eugeniusz Badowski rok szkolny 1974/1975
Aleksander Tomaszewski 1975 r. – 1979 r.
Krystyna Janowska 1979 r. – 1985 r.
Kazimierz Zawisza 1985 r. – 2010 r.
Hanna Szymańska 2010 r. - 2020 r.
Halina Murlik 2020 r. - 2023 r.
Alicja Ziętarska 2023 r. -
Bardzo dziękuję p. Marcie Jakubowskiej, mieszkance Radoszek za podzielenie się swoimi wspomnieniami, dotyczącymi naszej szkoły. Dzięki jej pomocy, kilka ,,białych plam’’ z historii szkoły zostało zapisanych.
Dziękuję p. Ewie Strumidło i p. Annie Kamińskiej za udostępnienie zdjęć.
Na podstawie kronik i dokumentów szkoły – opracowała Barbara Szóstakowska